Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος σημειώνει: “Η Ιστορία αποτελεί βασικότατο στοιχείο, που βοηθάει στο να ασφαλίζεται η πορεία της ανθρώπινης ζωής. Κι αυτό, επειδή αυτός που γνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο επιτεύχθηκε ή όχι η προηγούμενη ασφάλεια, αυτός μπορεί να γίνεται και πιο ασφαλής στα επόμενα βήματά του.”1
Η Ιερά Μητρόπολις Αλεξανδρουπόλεως Τραϊανουπόλεως και Σαμοθράκης, μέσα από την βαθιά ιστορική γνώση και την ευαίσθητη ιστορική συνείδηση του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη μας κ. Ανθίμου, οργανώνει και επικαιροποιεί την ιστορική και την πνευματική της προσφορά στον τόπο και στην ένδοξη για τον Πολιτισμό της χώρα μας.
Ο προσανατολισμός του έργου της Τοπικής Εκκλησίας μας σε μια ασφαλή ιστορική και πνευματική πορεία θεμελιώνεται, θα λέγαμε, από τη μια στις αιώνιες αλήθειες του Χριστού και της Ορθόδοξης Πίστης μας αλλά και από την άλλη στα αληθινά ιστορικά τεκμήρια των αρχών, των αξιών και του πολιτισμού, που οικοδόμησε στην εν κόσμω πορεία της η του Χριστού Εκκλησία στην Αλεξανδρούπολη και στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης.
Οπότε, τα ιστορικά στοιχεία και δεδομένα, που εκφράζουν και αποδεικνύουν το έργο που παράχθηκε, επιζητούν επιμελημένη συλλογή, ακριβή καταγραφή, ειδική μελέτη και τεκμηριωμένη αξιοποίησή τους, για να συμβάλλουν στη συνέχεια σε μια ασφαλέστερη εκκλησιαστική πορεία.
Η σκέψη και η τοποθέτηση αυτή οδήγησε τον Σεβασμιώτατο με τους συνεργάτες του στον σχεδιασμό και στη σύσταση ως δομή της Ιεράς μας Μητροπόλεως του ΚΕΜΠΕΠ = Κέντρου Έρευνας, Μελέτης και Προβολής του Ελληνορθόδοξου Πολιτισμού, δίδοντάς του και την επωνυμία “Η Κοσμοσώτειρα”.
Σήμερα, λοιπόν, αναγγέλλουμε την σύσταση και τη λειτουργία του Κέντρου αυτού. Ενταγμένο το ΚΕΜΠΕΠ κάτω από την σκέπη και την προστασία της Κοσμοσώτειρας Θεοτόκου, η οποία ιστορικά μαρτυρείται να επισκοπεύει, να ενισχύει και να καταξιώνει την πορεία της Τοπικής Εκκλησίας μας, ιδίως από τα βυζαντινά χρόνια, ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι με τη βοήθειά της θα αξιοποιηθεί κάθε χρήσιμο ιστορικό δεδομένο, πουθα συλλέξουμε, που θα καταγράψουμε και που θα χρησιμοποιήσουμε για μια ασφαλέστερη πνευματική πορεία, η οποία βηματίζει σταθερά στο θέλημα του Θεού και ολοκληρώνεται στην αιώνια Βασιλεία Του.
Η ευαισθητοποίηση όλων σχετικά με τον εμπλουτισμό του ΚΕΜΠΕΠ και την αξιοποίηση όλων εκείνων των ιστορικών στοιχείων – χειρογράφων, παλαιτύπων, εγγράφων, εντύπων, οπτικοακουστικού υλικού, προσωπικών μαρτυριών, κάθε άλλου ιστορικού δεδομένου – θα αποτελεί ενίσχυση της λειτουργίας του αλλά και προαγωγή των ειδικών πλευρών της Πίστης, της Ιστορίας και του Πολιτισμού μας. Αυτή η Πίστη, αυτή η Ιστορία και αυτός ο Πολιτισμός μας θα αποτελούν έτσι, όχι μόνο το δυναμικότερο ανάχωμα και το υψηλότατο τείχος προστασίας και φύλαξής των από κάθε ξένο και νέο που έρχεται, αλλά με περισσή καθαρότητα θα προβάλλουν εμφανέστερα και θα δείχνουν λαμπρότερα τις βιωμένες αλήθειες της Ελληνορθόδοξης πορείας μας.
Το ΚΕΜΠΕΠ “Η ΚΟΣΜΟΣΩΤΕΙΡΑ” άρχισε να λειτουργεί, βάσει ειδικού Εσωτερικού Κανονισμού και θα γνωστοποιεί το έργο του, αντίστοιχα στους ειδικούς Τομείς δραστηριότητάς του, στον ειδικό ηλεκτρονικό τόπο της ιστοσελίδας της Ιεράς Μητροπόλεώς μας. Έτσι, η καλλιέργεια και η λειτουργία της ιστορικής συνείδησης μέσα στην προσωπικότητα του καθενός μας θα βοηθιέται αποτελεσματικά από το ζωντανό αρχειακό ιστορικό υλικό, ώστε να επιζητείται η συνέχεια για αδιάκοπη έρευνα, για ειδική μελέτη και γνώση των ποικίλων και πολλών πλευρών που διαθέτει η Πίστη και η Παράδοσή μας.
1 Ι. Χρυσοστόμου, Εις ψαλμούς, ΜΖ, Ε.Π.Ε. 6, σ. 154-156: «Ο[υδε γαρ μικρον {εις [ασφαλείας λόγον η ιστορία. ] Ο γαρ μαθων τον τρόπον τ~ης προτέρας [ασφαλείας, προς τα λοιπά [ασφαλέστερος {εσται».
